آسیب شناسی جنبش سبز – قسمت سوم

لفظ آسیب شناسی یا همان پاتولوژی، کمی گمراه‌کننده ست. جنبش سبز حتماً آسیبی ندیده و دچار بلایی نشده؛ بلکه این آسیب شناسی بیشتر با تحلیل مسائل، قصد پیشگیری و شناخت و شاید حل برخی مسائل و مشکلاتی را خواهد داشت که در آینده شاید به آن دچار شویم. البته ذکر این نکته را واجب می‌دانم که نگارنده بیشتر از خود جنبش سبز و جریانهای وابسته و اشخاص و فرهنگ و اعتقاد و هویت و ... دل‌نگران انسان است. از رنجی که می‌کشد، چه در استبدادی‌ترین حکومت‌ها، چه در دموکرات‌ترین و لیبرال‌ترین دولت‌ها. آنچه از رشحه‌ی این قلم می‌چکد و پیکسل و بیت ( به جای قلم و کاغذ ) حرام می‌کند و کورکورانه در شب تاریک، پی راه درمان می‌گردد، همین رنجی‌ست که می‌بریم و می‌بریم. نه دنبال نادر دورانیم، نه اسکندر و نه حتی منجی. در این مقالات هم قرار نیست به دستاوردهای جنبش سبز بپردازم. اندیشه‌ی انتقادی را لطفاً فراموش نکنید.

طی مدت زمان چهار ماهه‌ای که از این جریانات می‌گذرد، بازار شایعات بسیار داغ بوده. ایران سرزمینی‌ست خبرساز. حتی اگر خبری نباشد، مردمانش در تولید خبر ید طولایی دارند. البته با همه‌ی این سوابق، آنچنان هم در این کار متخصص نگردیده‌اند. از قضایای یکصد سال پیش و شایعه‌ی کشف چشمه‌ی آبلیمو در حوالی کرمان تا شایعه‌ی این اواخر که دختری از طبقه‌ی چهارم پرید پایین و فقط پایش شکست (گویا سعیده پور آقایی نسبتی با گربه سانان داشته) و دو ماه زندگی در خانه‌ی نیک‌مردی که در متابعت هم بود زندگی کرد و بوسیله‌ی میرحسین و چند خس و خاشاک کشته شد یا در کهریزک به ... و مراسم ختم گرفتند و البته در خانه با فرمت تلویزیونی فیلم خانوادگی داشت و... همه‌ی این خبرها بوسیله‌ی دستگاهی عریض و طویل با سابقه‌ی سی سال خبرسازی و خبرپراکنی و عذر می‌خواهم «آدم خر کنی» ساخته شد، آنچنان که خود از زانویش مشخص بود که از کدام حمام گرم بیرون آمده.

اینچنین است که در این وانفسای شایعات هر چه خبر درست است در این هیاهو گم می‌شود و هر آنچه نادرست است با بوق و کرنا از سمت و سوی دو طرف پخش می‌شود. اگر دروغ و خبر سازی و شایعه پراکنی بد است در همه حالت بد است. انگیزه‌اش هم هیچ فرق نمی‌کند. اخلاقیات مدرن نه تقیه می‌شناسد نه دروغ مصلحت آمیز نه حتی خود مصلحت را. اگر جنبش سبز یکی از شروط شایسته و البته بایسته‌ی خود را صراحت و صداقت می‌داند، بهتر است کمی دقتش را دست کم بیشتر کند و صرفاً برای پیروزی در هر زمینه‌ای، اخلاقیات را زیرپا نگذارد و نیز با پوپولیسم به جنگ پوپولیسم نرود که به اصطلاح، طرف مقابل خودش «این کاره» ست.

این قسمت گذری کوتاه و نقدی از منظر اخلاق‌گرایی و تعادل بود. هر چند ناقص و کم‌اثر.

_______________________________________

چند روزی‌ست که اینترنت پرسرعت تهیه کرده‌ام. آخر هفته هم به دیدار برادر و فرزند نازنینش، هستی می‌روم. کاشکی هستی زبانی داشتی. هستی شش ماهه‌ست و خوش‌خنده و البته بر عکس عموی نی‌قلیانی‌اش که به مثابه‌ی چوب‌سیگار ناصرالدین شاه است، وزین و ثقیل.