۱۳۸۸ دی ۱۹, شنبه

بحران تفکر قسمت اول



تکنولوژی (فنآوری) مدتهاست به هر طریق به کشورمان راه پیدا کرده. اما ناقص و تنها بخش ابزاری‌اش. البته از برخی جهات، کسی نمی‌تواند ادعا کند ما عقب افتاده‌ایم. چرا؟ آخرین مدل‌های تلفن همراه، قطعات رایانه‌ای، لوازم خانگی و... حداقل در مدت یک یا دو ماه پس از ورود به بازارهای جهانی، وارد کشورمان می‌شود. اما...
اما... تکنولوژی و مدرنیته سویه‌ی دیگری هم دارد و آن هم عقلانیت انتقادی‌ست. بنیان اکتشافات جهان اول، پژوهش ها، اختراعات و پیشرفت آن ریشه در تفکر و عقلانیت انتقادی دارد. ابزار که یکی از محصولات نهایی ِ تفکر است به تنهایی دردی از کسی دوا نمی‌کند. تلفن همراه وسیله‌ای می‌شود برای ارضاء تمناهای روانی، مزاحمت برای دیگران و وسیله‌ای برای تلف کردن وقت. رایانه (کامپیوتر) ابزاری می‌شود برای تفریح و سرگرمی و دوست یابی و ازدواج و نیز اتومبیل... اینگونه‌ست که بدون عقلانیت انتقادی ابزار حتی از ماهیت خود جدا شده و استحاله می‌شود.
قبیله‌ی سرگردان ما قبل از شناخت هر موضوعی، یا آن را دربست قبول می‌کند یا شتابزده ردش می‌کند. در باب تکنولوژی هم وضعیت همینگونه‌ست. در نبود اندیشه‌ی انتقادی، می‌شود اینگونه تصور کرد که دیالوگ و گفتگویی صورت نخواهد گرفت. هر کس مونولوگ و تک‌گویی خاص ِخودش را خواهد داشت و چیزی به اسم تبادل نظر، شوخی بیمزه و تلخی بیش نخواهد بود...
ادامه دارد

۵۴ نظر:

محبوبه میم گفت...

یاد سرزمین کوری ساراماگو افتادم . برخورد ما با تکنولوژی تقریبا از آن نوع است ، هر چند در تمام جوامع تکنولوژی استفاده های مخرب خودش را هم دارد اما در این جا نگاه ما با آن ، نگاهی اگر نه کورکورانه که با عدم تفکر توام است .
به بی اخلاقی اشاره کرده ای ، در یک جامعه ی فاشیست محور چیزی که از بین می رود اخلاق مردم است . در چنین جامعه ای دزدی و مزاحمت و ... نه تنها امری مذموم نیست که باعث ادامه ی حیات اجتماعی ست .

رحمتی گفت...

با این مطلب شما صددرصد موافقم.
اگر هر ابزاری در خدمت یک هدف متعالی قرار نگیرد، زیان بار خواهد بود.

روح انگیز آزاد گفت...

این شد یه حرف حسابی

فرزانه گفت...

باسلام
به نظرم علت فرار ما از فکر کردن می تواند تن آسایی و تنبلی باشد
فکر کردن سخت است و شاید به رنج هم بینجامد اما استفاده از نتیجه فکر دیگران آسان است می توانی راحت قبول یا ردش کنی اگر هم نتیجه خوبی نداشت صاحب فکر مقصر است تمام
البته این تن آسایی هم دلیل دارد نظام استبدادی همیشه بجای آدمها فکر کرده و تصمیم گرفته و مردمی که سابقه طولانی دارند در زیر سایه حکومت های استبدادی زندگی کردن همین طور بار آمده اند
نقش پر رنگ مذهب را هم نباید فراموش کرد یک آدم مذهبی همیشه خط قرمزهای پر رنگی برای فکر کردن هایش دارد و فقط در جاهای خاصی می تواند کمی فکر کند چون باز هم دیگران بجایش فکر کرده اند
به همه اینها اضافه می کنم فرهنگ و ادبیات عرفان زده مان را که پای استدلال را چوبین می داند

مهرامين گفت...

بحث جالبي رو مطرح كرديد يكي از دلايل اين ناهمخوني شايد اين باشه كه در كشورهاي پيشرفته همه چيز به موازات هم رشد كرده بنا بر اين اختراعي مثل موبايل يا چيزهاي ديگه اينقدر همه زندگيشون رو تحت الشعاع قرار نميده چون هم راستا با اون سطح علمي و فرهنگيشون هم رشد پيدا كرده اما چون در كشور ما حاضر و آماده بدون هيچچ پيشينه و زحمتي وارد ميشه گاه فاجعه مي آفريند .

جهل مرکب گفت...

سلام علیکم.
پیشرفته بود بیشتر در تولید است نه مصرف ما که مصرف گرا هستیم.

صبح تا شب از پیشرفت و اقتدار علمی می گویند و آنوقت مثلا یک سرعت اینترنت در ایران فاجعه بار است. اتلاف وقت مردم فاجعه بار است و ... .

خودشان را گول می زنند و بقیه نیز به آنها می خندند.

بروزم با:
گریه مان هیچ، خنده مان هیچ! (به بهانه درگذشت حضرت آیت الله گلزاده غفوری)

ناشناس گفت...

http://maghal.com/bank/?p=582

علیرضا گفت...

طبق معمول موافقم! راستی از کجا فهمیدی رفتم شهر خودم؟
الان از توی اتوبوس برات کامنت میزارم. عجب صفایی داره وبگردی با موبایل!

ناشناس گفت...

عقلانیت ابزاری بخش کاربردی تفکره. همون وجهیه که هنوزم ازش به اسم تسلط بر طبیعت یاد میشه: انسان ابزارساز کلی راه رو طی کرده که به این جا رسیده. خوب مثالی زدی: موبایل و اینترنت.این دو رسانه تو جنبش سبز نقش بزرگی دارن که از همین عقلانیت ابزاری ناشی میشه. این وجه رو نباید دست کم گرفت.وجه سرگرم کننده هم جزئی از همینه، نمیشه حذفش کرد. ما به شدت به نگاه تکثرگرا و دموکراتیک احتیاج داریم. از ثنویت در تفکر، یا این یا آن، باید پرهیز کرد.

ناشناس گفت...

(یه تلفن ضمن کامنت داشتم، نفهمیدم چی شد!)گفت و گوهای جهانبگلو، مثلا با سید حسین نصر یا شایگان، برای من مصداق بارز دیالوگ در سطح بالاست. اما یکی به دو با یان سباستین دیالوگ نیست. برقرار کردن دیالوگ نیاز به بستر دموکراتیک داره، وگرنه به اعمال زور ختم میشه.
درخت ابدی

ناشناس گفت...

راستی، بحث خوبی راه انداختی. (بازم مرسی.)
درخت ابدی

تلخ گفت...

خداوند علّی اعلی را شاکریم که بالاخره در افق اندیشه های حضرت رند لیبرال دموکرات(ع) و حضرت روح انگیز(س) سرزمین مشترکی نمود یافت!!!!

farzad گفت...

سلام.خب یه چیزی بگو و بنویس برادر من که بشود کمی نقدش کرد ردش کرد احتمالن گردی خاکی... شوخی شوخی من کلن بیشتر اوقات با بیشتر تحلیل هایت موافقم.

سیدعباس سیدمحمدی گفت...

سلام علیکم.
من در جلسه ای حاضر بودم. دکتر رضا منصوری سخنرانی می کرد. گفت رفتن به ماه، 5 درصدش علم بود و 95 درصدش تکنولوژی.
اگر کشوری بخواهد، و مدیران و مردم کشور، هماهنگ باشند و باهمت باشند، در علم و در تکنولوژی پیشرفت می کنند. مثل ژاپن. ژاپن که انقلاب صنعتی نکرده بود. بعد از جنگ دوم، با همت فوق العاده ی مردم و دانشمندان و مدیرانش، شد غول علمی و صنعتی. من از معلم تاریخمان (شاید دوم راهنمائی) شنیدم مردم ژاپن روی پشت بامهاشان هم برنج و ... می کاشتند تا تولیدشان بالا برود. چون زمین در ژاپن کم است.

الکی که جوامع پیشرفت نمی کنند.

بنده قبول ندارم عقلانیت انتقادی آن رویه ی تکنولوژی و مدرنیته باشد. عقلانیت، شاکله ی و شاخصه ی انسان است؛ چه انسان در آفریقای جنوبی چه انسان در استرالیا چه انسان در واشنگتن چه انسان در ایران. من گول این حرفهای تبلیغاتی را نمی خورم. اگر به تبلیغات و حرف باشد، نظریه پردازهای ولایت فقیه این قدر حرفهای جذّاب دارند، که آب از دهان انسان می ریزد.

ناشناس گفت...

سلام
دكتر رضا داوري سالها پيش يك سخنراني دارد به اسم سنت مدرنيته و پست مدرنيسم
در آنجا از مقوله اي به نام ترانس مدرن بحث مي كند. او معتقد است آن كاري كه در قرن هيجدهم با دين شد در عصر حاضر تكرار شدني نيست.
او استفاده ما از انفورماتيك را دليل ورود ما به مدرنيه مي داند و مانند شما ما را يك مصرف كننده مي داند. اما در بحث سنت و تفاوتش با تراديسيون مطلبي شنيدني دارد. اشكال كار ما اين است كه تراديسيون را به معناي سنت گرفته ايم و سنت را تقليدي و امري مذموم معنا مي كنيم
قرن هيجدهمي ها كه مدرنيته را متحقق كردند آنها نمي خواستند عالم را مدرن بكنند. آنها مدرن بودند يعني يك ايماني رفته بود و يك ايمان ديگري آمده بود.
مثال مي زند براي كندورسه مساله اين نبود كه براي اينكه تكنيك داشته باشيم براي اينكه دانشگاه و توليد داشته باشيم بايد مدرن شويم. كندورسه مي گفت عالمي خواهد آمد و علم كاري خواهد كرد كه مرگ از روي زمين محو خواهد شد سايه مرگ محو خواهد شد بيماري نخواهد بود جنگ نخواهد بود ، بهشت زميني متحقق خواهد شد

به اعتقاد من هم بايد عقانيت اعتقادي را متوجه زير ساختهاي تفكر خود كنيم و از ان جمله است بازتعريف سنت در برابر تراديسيون و اموري مشابه اين
در ثاني پيش از اينكه طالب مدرنيسم باشيم كه نزديك به صد و پنجاه سال است هستيم! خود به آدمهايي مردن تبديل شويم . بدون مدرن شدن آدمها مدرنيته تحقق نخواهد يافت حتا اگر صد و پنجاه سال ديگر نيز از لزوم مدرنيته سخن برانيم و بحث كنيم
ستاريان

سیدعباس سیدمحمدی گفت...

سلام علیکم.
شما، از طرف خودت، یا از طرف مکتب فرانکفورت، جواب بده:

عقلانیت، شاکله و شاخصه ی انسان (انسان بما هو انسان) هست یا نیست؟

دانشجوي سبز گفت...

سلام
ما هميشه شيپور را از ته مي زنيم براي همين هم خيلي وقت است كه دچار تناقض حاد شده ايم و دليلش هم همين است كه شما گفتيد ما شيفته ي دستاورد ها هستيم تا شيفته ي رسيدن به دستاورد ها
خوب بود ممنون
سبز باشيد

محسن صالحی گفت...

بحث بسیار مهمیه...
فکر سنتی همراه با ابزار مدرن نتیجه اش می شه بنیادگرایی که همه ی جهان و از جمله ما را به خاک سیاه نشونده...
دکتر سروش می گه ابزار مدرن مانند میوه می مونه و فکر مدرن مانند ریشه. ما نمی تونیم میوه رو بخوریم اما تیشه بر ریشه بزنیم!
دکتر غنی نژاد هم در کتاب «توسعه و تجدد در ایران معاصر» خیلی در مورد این مساله بحث کرده...

روح انگیز گفت...

دو شبح در ظلمات
تا مرزهای خستگی رقصیده اند

ماه گیر پیر گفت...

بله اخلاق مدرن هنوز رواجی نیافته

علیرضا کیانی گفت...

با درود

نمی توانم بپذیرم رییس که اخذ تکنولوژی و کاربرد درست آن ربطی به فلسفه و عقلانیت انتقادی داشته باشد. گمان می برم در این قضیه بیشتر از آن که پای فلسفه و خرد انتقادی و کانت و پوپر و هابرماس در میان باشد دو عامل دیگر هستن که نقش اصلی را در جوامع پیشرفته ی غربی بازی می کنند؛
نخست،آموزش مدنی و دوم قانونی که سفت و سخت اجرا می شود. حالا تو می توانی بگویی که آموزش مدنی باید ریشه های فلسفی داشته باشد و اصولا مدنیت شهری و چگونگی زیست متمدنانه خود نیاز به یک بنیان فلسفی دارد. با آنکه در این مورد هم به قطعیت این حرف شک دارم اما خب حتی به فرض پذیرش این مطلب، این چه ربطی به این دارد که عامه ی مردم که از کودکی باید آموزش مدنی ببینند حتما باید فلسفه بدانند؟ این تدوین کنندگان مطالب آموزشی هستند که باید نگاهی به مباحث فلسفی بیندازند. یعنی الان هرکه در آلمان و کانادا و ژاپن و آمریکا از موبایل استفاده می کند حتما باید جامعه ی باز پوپر را هم خوانده باشد و یا اخلاق کانتی را از بر باشد که مبادا استفاده ی ناروا از آن وسیله نداشته باشد و یا به تعبیر جناب هابرماس در تقویت خطوط ارتباطی بکوشد که خدای نکرده خرد ابزاری غلبه نکند؟!
نه رند لیبرال عزیز! مسئله ساده تر از این افاضات فلسفی این آقایان است. شما یک قانون تنظیم کن که آقا اگر شما با موبایل بروی در استخر زنانه و بدون اجازه ی آنان از آنها فیلم بگیری، حسابت با کرام الکاتبین است! خب که این غلط را می کند؟ و البته قبل ازز این پیشگیریها به کودکان خود آموزش بده که بچه جان حوزه ای وجود دارد به نام حوزه ی خصوصی که هیچ کس حق دخالت در آن را ندارد، تو هم یاد بگیر که در امور خصوصی دیگرا ن دخالت نکن. همین. چه نیازی به فلسفه؟
الان در خود غرب دارند با اجازه و از طریق قانون صنعتی به نام پورنوگرافی را می چرخانند. خب با تکنولوژی هم این کار را می کنند. اما فرقش در این است که آنجا افراد راضی اند و کار قانونی است اما اینجا...
راستی شما چون کارتان درست است محمدرضا مردانیان هستید یا چون محمدرضا مردانیان هستید کارتان درست است؟
لطفا سوال آخر را بی پاسخ مگذارید!

سیّدعبّاس سیّدمحمّدی گفت...

سلام علیکم.
این که، احیاناً، عقلانیت شاخصه ی تمام انسانها نیست، و شاخصه ی تکنولوژی و مدرنیته است، این یک «یافته ی علمی» است؟
شما به تکامل معتقدی؟ خب. تکامل، درست یا غلط، اگر اشتباه نکنم، مربوط به حیات است، نه درباره ی کُلّ جهان. شما به نظرت این جهان بر اساس ِ «آفرینش» موجود شده، یا احیاناً توجیهاتی مانند ماتریالیستها داری برای موجود شدن کُلّ این جهان، یا نظر دیگری داری؟
این که عقلانیت دو جنبه ی ابزاری و انتقادی دارد، این دو جنبه را چه کسانی دارا هستند؟ آیا فقط قائلان و عاملان به مدرنیته و تکنولوژی دارای عقلانیت ابزاری و انتقادی هستند، یا افراد دیگر هم دارای آنها هستند؟
آیا عقلانیت، جز ابزاری و جز انتقادی، ساحتی دیگر و شأنی دیگر ندارد؟
من فعلاً ادعا نکردم عقلانیت شامل ابزاری و انتقادی و معاش و ... است، که پاسخگو باشم یکی از اینها، شاخصه ی انسان هست یا نه.

سیّدعبّاس سیّدمحمّدی گفت...

سلام علیکم.
دوستان لطفاَ حتماَ
http://fardidnameh.blogfa.com/post-44.aspx
و گفت و گوی ذیل آن را ببینند و در صورت تمایل نظرشان را هم همان جا بنویسند.

روح انگیز گفت...

کروبی هم برای اینکه از موسوی عقب نمونه، به زعم خودش بیانیه داد!!!
تا می تونی از این بیانیه ها بده؛ چون اگه بیانیه ندی، فراموش می شی!
برای خودت هم که شده لطفا بیانیه بده!
زود باش یه بیانیه دیگه!!
بازم یه بیانیه دیگه!!
من منتظر بیانیه هستم!!
وای خدا! من چقدر بیانیه دوست دارم!!
اونم از نوع کروبی و موسویش!!!

سیدعباس سیدمحمدی گفت...

سلام علیکم.
والّا من یکی دو بار شد می خواستم از طریق فیس بوک با کسی صحبت کنم، ولی نفهمیدم راهش چه جوری است. هرچند، الحمدلله، فیس بوک هم جزء وبسایتهای ضالّه تشخیص داده شده، و فیلتر است!!

سیدعباس گفت...

ــــــــــ واکنش گورباچف به نامه ی آقای خمینی
طبق
http://www.ravyan.com/fa/index.php?option=com_content&task=view&id=274&Itemid=73

...
وقت ملاقات با رهبر شوروی ساعت یازده، روز چهاردهم دی ماه بود و مدت آن دو ساعت و پنج دقیقه به طول انجامید. هنگام ورودمان به كاخ كرملین، صدر هیأت رییسه و دو نفر از مسؤولان بلند پایه سیاسی ، كه قبلا حضور یافته بودند، تا چند قدم در همان اتاق به استقبال آمدند و با گرمی آماده شنیدن پیام امام خمینی شدند.

....
نـــحوه استـــماع رهبـــر شـــوروی در تـــمام مدت قرائت پیام در كمال ادب دیپلماسی بود
....



ــــــــــ واکنش آقای خمینی به نامه ی گورباچف
طبق
http://www.irdc.ir/fa/content/8579/default.aspx

جلسه قرائت پیام گورباچف در پاسخ به امام، جلسه سختی بود و فضای سنگینی داشت، كه امام با یك عرقچین و شمد وارد جلسه شدند و همه متعجب شدیم. لباس رسمی هم نپوشیده بودند.
امام چند دقیقه بیشتر در جلسه نماند و به نشانه اعتراض وسط حرف های شواردنادزه كه پیام گورباچف را میخواند، بــــــــــلنــــــــــد شــــــــــد و گفت: «انشاءالله آقای گورباچف سلامت باشند. به ایشان بگویید من میخواستم افق بزرگتری جلو شما باز كنم. میخواستم دریچه ای به دنیای بزرگ، یعنی دنیای بعد از مرگ كه دنیای جاوید است، برای آقای گورباچف باز كنم و محور اصلی پیام، آن بود.»



(یعنی آقای خمینی حتا حاضر نشد چند دقیقه صبر کند و جواب گورباچف را کامل بشنود.)

ناشناس گفت...

viagra online can i buy viagra at walmart - buy viagra cheap online no prescription

ناشناس گفت...

buy tramadol online order tramadol mastercard - tramadol hcl street value

ناشناس گفت...

buy soma soma back bras - soma drug book

ناشناس گفت...

buy soma online soma drug opiate - kind drug soma

ناشناس گفت...

order cialis buy cialis online pay with paypal - cialis 20 mg

ناشناس گفت...

buy cialis order cialis online from usa - cialis shelf life

ناشناس گفت...

order cialis online cialis daily alcohol - cialis reviews for women

ناشناس گفت...

legal buy tramadol online tramadol 50 mg and breastfeeding - 150 mg tramadol high

ناشناس گفت...

buy tramadol online tramadol vs hydrocodone withdrawal - tramadol withdrawal 2012

ناشناس گفت...

buy xanax online cheap no prescription 3 xanax and alcohol - xanax 2mg sleep

ناشناس گفت...

generic xanax pictures of xanax generic pills - xanax withdrawal when does it start

ناشناس گفت...

carisoprodol 350 mg soma = carisoprodol tablets 350 mg - carisoprodol 250 mg dosage

ناشناس گفت...

buy tramadol tramadol for dogs taken by humans - best website order tramadol

ناشناس گفت...

buy tramadol tramadol hcl-acetaminophen zen - tramadol for dogs dosage

ناشناس گفت...

buy carisoprodol carisoprodol 350 mg qualitest - muscle relaxers soma carisoprodol

ناشناس گفت...

buy carisoprodol online carisoprodol no prescription needed - order carisoprodol

ناشناس گفت...

cialis online best place buy cialis online forum - cialis 20 mg usa

ناشناس گفت...

[url=http://buycialispremiumpharmacy.com/#cdabu]buy cialis online[/url] - buy cialis online , http://buycialispremiumpharmacy.com/#rbdod buy cheap cialis

ناشناس گفت...

xanax online xanax withdrawal signs - xanax side effects pregnancy

ناشناس گفت...

buy cheap tramadol tramadol withdrawal youtube - tramadol withdrawal leg pain

ناشناس گفت...

buy tramadol online treatment for tramadol overdose - buy tramadol online cod no prescription

ناشناس گفت...

buy tramadol medication tramadol hcl 50 mg tablet high - tramadol extended release dosage

ناشناس گفت...

buy tramadol generic tramadol dogs - buy tramadol hydrochloride online usa

ناشناس گفت...

http://buytramadolonlinecool.com/#63102 tramadol 50 mg cost - tramadol hcl for pain

ناشناس گفت...

clonazepam without prescription klonopin r33 - klonopin much get high

ناشناس گفت...

http://southcarolinaaccidentattorney.com/#90864 700 mg carisoprodol safe - carisoprodol good

ناشناس گفت...

en veritables cellules vivantes, viagra pfizer, Quoique ces considerations sur la constitution, correcciones que las hechas para los cialis 5 mg, La imagen perversa que se le adosa al anarquismo, spruzza il liquido del quale abbiamo piii avanti, viagra naturale senza ricetta, ne rappresenta lo stipite ovoidale alla base Alles flussige Blut ist dunkelkirschroth, preise cialis, welches sich unter Wurgen noch mehrmals,

ناشناس گفت...

Green Coffee Extract Benefits Golf articulatio humeri reaching Green Coffee Bean Extracts for legs. green coffee bean extract statements can be a letting down know looking at all.